[Źródło obrazu nagłówka: iStock.com/yocamon]

Wilgotność w pomieszczeniach: jak stworzyć idealne warunki!

Zastanawiasz się, co to dokładnie znaczy wilgotność powietrza i co się dzieje, kiedy powietrze jest za suche lub za wilgotne? Wyjaśnimy to i pokażemy wiele sposobów regulacji wilgotności, aby zapewnić w Twoim mieszkaniu przyjemny klimat.

1. Optymalna wilgotność i temperatura w różnych pomieszczeniach mieszkalnych

Przygotowaliśmy przegląd, który zawiera dokładne informacje na temat zalecanej wilgotności w poszczególnych pomieszczeniach:

Optymalna wilgotność powietrza różni się w zależności od pomieszczenia.

Pierwszym podstawowym pytaniem jest zatem to, jakie warunki w poszczególnych pomieszczeniach będą idealne. W szczególności kuchnia i łazienka różnią się od reszty pomieszczeń pod względem zalecanej wilgotności powietrza.

2. Bezwzględna, względna i optymalna wilgotność powietrza: jakie są różnice?

Wilgotność powietrza to ilość pary wodnej w powietrzu.

Można przy tym dokonać następującego rozróżnienia:

• Bezwzględna wilgotność powietrza: ilość wody w gramach na metr sześcienny powietrza
• Maksymalna wilgotność powietrza: ilość maksymalnej możliwej absorpcji wody w gramach na metr sześcienny powietrza z uwzględnieniem temperatury
• Względna wilgotność powietrza: współczynnik nasycenia powietrza wodą w procentach z uwzględnieniem temperatury

Względna wilgotność powietrza to wartość wynikająca ze stosunku wilgotności bezwzględnej i maksymalnej:

Z drugiej strony termin „wilgotność optymalna” odnosi się do zakresu wartości w procentach, które są odpowiednie zarówno dla zdrowia, jak i substancji budowlanej.

3. Pomiar wilgotności powietrza

Nie wiesz, jak wysoka jest wilgotność powietrza w Twoich pomieszczeniach? Zalecamy zatem użycie higrometru. Wskaże on dokładną wartość wilgotności. Wiele modeli wyświetla również aktualną temperaturę i godzinę.

Zaleca się nie tylko jednorazowy pomiar wilgotności powietrza, ale także monitorowanie jej zmian w dłuższym okresie czasu. Smarte higrometry nie tylko mierzą aktualną wilgotność, ale także emitują sygnał dźwiękowy lub wizualny, gdy osiągnie ona poziom krytyczny. Oznacza to, że możesz w odpowiednim czasie interweniować i na przykład przewietrzyć pomieszczenie przez kilka minut.

4. Co jest potrzebne do zmniejszenia i zwiększenia wilgotności powietrza w pomieszczeniach?

W związku z tym, że problematyczny jest zarówno za niski, jak i za wysoki poziom wilgotności powietrza, ważne jest, aby w razie potrzeby móc go regulować. Wilgotność poniżej 30 procent prowadzi w dłuższej perspektywie do wysuszenia skóry i błon śluzowych. Często objawia się to w postaci kaszlu, zapalenia spojówek i problemów skórnych. Jeśli wilgotność wzrasta do ponad 70 procent i utrzymuje się na tak wysokim poziomie przez dłuższy czas, zwiększa się ryzyko wystąpienia pleśni.

Poniższa tabela przedstawia konsekwencje za wysokiej lub za niskiej wilgotności powietrza w pomieszczeniach:

Przyczyny nieprawidłowego poziomu wilgotności powietrza w pomieszczeniach są różne i mają wiele wspólnego z naszymi nawykami. Możliwe przyczyny to:

1. Brak wietrzenia: w każdym pomieszczeniu – biurze, kuchni czy sypialni – powinno dochodzić do regularnej wymiany powietrza. Regularne wietrzenie jest szczególnie ważne w dobrze izolowanych nowych budynkach.
2. Nieprawidłowe wietrzenie: regularne wietrzenie jest ważne, ale w zimie przy niskich temperaturach powinno trwać krótko, w przeciwnym razie ściany zbytnio się wychłodzą. Kiedy potem na te wychłodzone ściany działa ciepłe powietrze grzewcze, kondensacja powoduje powstawanie wilgoci. To z kolei zwiększa ryzyko tworzenia się pleśni. Ogólna zasada: krótkie intensywne wietrzenie z przeciągiem jest lepsze niż pozostawianie uchylonych okien.
3. Nieprawidłowe ogrzewanie: w powiązaniu z poprzednim punktem do zwiększonej wilgotności i pleśni może również prowadzić niedostateczne ogrzewanie w miesiącach zimowych. Ściany wychładzają się i wilgoć może się skraplać. Nawet jeśli nie marzniesz, odpowiednie ogrzewanie zimą jest ważne.
4. Wady budowlane: słabo izolowane ściany szybko prowadzą do wychłodzenia całego budynku, co z kolei powoduje skraplanie się pary wodnej. Nawet niewielkie pęknięcia w ścianach mogą pogłębiać ten problem.

Poniższa ilustracja pokazuje, jakie czynności generują wilgoć w gospodarstwie domowym. Jeśli para wodna lub opary nie mogą prawidłowo wydostać się z powodu braku wietrzenia, prowadzi to do stale wysokiego poziomu wilgotności i zwiększonego ryzyka pleśni:

Te czynności w gospodarstwie domowym prowadzą do powstawania największej ilości wilgoci.

Aby regulować wilgotność powietrza, możesz wykorzystać poniższe proste wskazówki:

Dzięki tym wskazówkom szybko i łatwo zwiększysz lub zmniejszysz wilgotność powietrza.

Poniżej podpowiadamy, jak w celu unikania szkód w mieszkaniu zwiększać lub zmniejszać wilgotność powietrza i co jest do tego potrzebne.

3.1 Postępowanie w celu zmniejszania wilgotności powietrza

Zwłaszcza w łazience i kuchni poziom wilgotności jest często za wysoki: ważne jest, aby od czasu do czasu sprawdzać go w różnych pomieszczeniach za pomocą higrometru. Zalecany poziom wilgotności wynoszący około 50 procent można zwykle osiągnąć poprzez regularne wietrzenie.

Właściwe wietrzenie

Aby zapobiec powstawaniu pleśni, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami dotyczącymi prawidłowego wietrzenia:

• Wietrz od trzech do pięciu razy dziennie (im więcej osób w gospodarstwie domowym, tym częściej należy to robić).
• Podczas wietrzenia całkowicie otwieraj okna, zamiast tylko je uchylać. Zapewnia to idealną wymianę powietrza.
• W pomieszczeniach o wysokiej wilgotności (zwykle kuchnie i łazienka) konieczne jest częste wietrzenie – zwłaszcza po wytworzeniu się pary lub oparów.
• Nie otwieraj okien gdy pada deszcz. Wilgotne powietrze na zewnątrz zwiększa również wilgotność powietrza w pomieszczeniach.
• W miesiącach letnich sensowne jest wietrzenie tylko rano i wieczorem. W tych porach dnia wilgotność na zewnątrz jest niższa niż w mieszkaniu lub domu.
• Jeśli to możliwe, zawsze otwieraj dwa przeciwległe okna. Zapewnia to idealną wymianę powietrza.

Stosowanie osuszaczy powietrza

Jeśli wskazówki dotyczące prawidłowego wietrzenia nie pomogą, można użyć osuszacza, aby usunąć wilgoć z powietrza w pomieszczeniu.

Jeśli przy za wysokiej wilgotności nie pomaga regularne wietrzenie, można stosować osuszacze powietrza.

Decydując się na odpowiednie urządzenie, weź pod uwagę następujące aspekty:

• Rozmiar osuszacza: pamiętaj, że szczególnie wydajne osuszacze powietrza są zazwyczaj bardzo duże. W związku z tym należy się wcześniej upewnić, że dostępna jest wystarczająca ilość miejsca i że urządzenie nie będzie przeszkadzało.
• Hałas generowany podczas pracy: niektóre osuszacze powietrza są stosunkowo głośne. Informacje na temat głośności podawane w decybelach można zwykle znaleźć w opisie produktu. Wartość ta ma znaczenie zwłaszcza w sytuacji, kiedy chcesz ustawić osuszacz powietrza w sypialni lub innych pomieszczeniach, w których szczególnie ważne jest ciche otoczenie.
• Wymagana wydajność osuszania: ta kwestia w dużym stopniu zależy od istniejącej wilgotności i wielkości pomieszczeń. W przypadku dużych pomieszczeń i bardzo wysokiego poziomu wilgotności zalecamy wydajne urządzenie, które będzie musiało pracować znacznie rzadziej niż inne modele, aby osiągnąć pożądany rezultat.
• Koszty eksploatacji: informacje o zużyciu energii muszą być zawsze podawane dla oferowanych urządzeń. Warto wcześniej obliczyć przybliżone koszty eksploatacji.
• Zasada działania osuszacza powietrza: generalnie do wyboru są osuszacze adsorpcyjne lub kondensacyjne. Osuszacze kondensacyjne posiadają zbiornik, w którym gromadzona jest woda. Osuszacze adsorpcyjne zawierają środek osuszający, który usuwa wilgoć z powietrza. Należy go regularnie wymieniać, co stanowi dodatkowy czynnik kosztowy.

3.2 Postępowanie w celu zwiększania wilgotności powietrza

Nawet jeśli wilgotność powietrza jest niższa niż 40 lub nawet 30 procent, należy podjąć działania i zapewnić komfortowy poziom wilgotności. Po pierwsze, również możesz wypróbować proste wskazówki, pozwalające na zwiększenie wilgotności.

Proste wskazówki, jak zwiększać wilgotność powietrza

• Najprostszą metodą osiągnięcia wyższej wilgotności jest użycie wody. Postaw patelnię wypełnioną wodą na płycie grzewczej i doprowadź wodę do wrzenia. Następnie umieść naczynie w pomieszczeniu o niskiej wilgotności. Jedyny problem jest taki: poprawa następuje tylko lokalnie.
• W takim pokoju można również wywiesić świeże pranie do wyschnięcia. Uwolniona wilgoć zwiększy wartość wilgotności, nawet jeśli tylko na ograniczony czas. Na dłuższą metę może pomóc zmniejszenie ogrzewania w chłodniejszych miesiącach. Uruchomienie ogrzewania usuwa wilgoć z pomieszczenia, co może mieć negatywny wpływ na błony śluzowe. Oczywiście ważne jest przy tym jednak utrzymanie komfortowej temperatury otoczenia.

Stosowanie nawilżaczy powietrza

Nawilżacze są dobrą inwestycją w szczególności wówczas, kiedy chcesz zwiększać wilgotność powietrza przez długi czas. Także w tym przypadku zwróć uwagę na kilka kwestii:

Nawilżacze powietrza pomagają zwiększyć wilgotność powietrza. [Źródło: iStock.com/pushimec]

• Generowanie hałasu: Także w przypadku nawilżaczy powietrza ważne jest, aby zwrócić uwagę na generowanie przez nie hałasu podawane w decybelach w opisie produktu. Zwłaszcza jeśli używasz ich w sypialni, wybieraj warianty, które nie będą Ci przeszkadzać.
• Pojemność zbiornika na wodę: Jeśli chcesz zwiększać wartość wilgotności tylko lokalnie, wystarczą modele o małej pojemności, na przykład 0,5 litra. Wersje ze zbiornikiem o pojemności co najmniej 6 litrów są zalecane do dużych pomieszczeń.
• Łatwe wyjmowanie zbiornika na wodę: W związku z tym, że zbiornik na wodę musi być regularnie napełniany, wybieraj urządzenia, w których zbiornik można łatwo wyjąć. Jest to również wygodne z uwagi na wymagane czyszczenie.
• Akumulator czy prąd: Nawilżacze są dostępne zarówno w wersji zasilanej akumulatorowo, jak i elektrycznie. O ile wersje elektryczne są generalnie wydajniejsze i mają większą pojemność, modele akumulatorowe bardzo dobrze działają lokalnie i są idealną opcją, jeśli nie masz dostępu do gniazdka elektrycznego.
• Zasada działania nawilżacza powietrza: Do wyboru są parowniki (odparowywanie na zimno), waporyzatory (zwiększanie wilgotności poprzez podgrzewanie wody) i nebulizatory, które wykorzystują ultradźwięki lub dysze ciśnieniowe do tworzenia mgły i uwalniania jej do otoczenia. Różnice polegają między innymi na poziomie hałasu, szybkości nawilżania powietrza i zużyciu energii.

4. Często zadawane pytania

• Kiedy wilgotność powietrza jest za wysoka?

  Jeśli wilgotność w pomieszczeniach stale utrzymuje się na poziomie 70 procent lub wyższym, należy podjąć odpowiednie działania. Ryzyko pleśni wzrasta już od wartości 60 procent.

• Jakie są konsekwencje za niskiej wilgotności?

  Jeśli wilgotność jest za niska (szczególnie w przypadku poziomów poniżej 30 procent), błony śluzowe są podrażnione, co sprzyja przeziębieniom i chorobom układu oddechowego.

• Jak mierzyć wilgotność powietrza w pomieszczeniach?

  Najlepszym i najłatwiejszym sposobem jest użycie higrometru. Urządzenia te są niedrogie, niezawodne i oprócz wyświetlania wilgotności dostarczają zwykle dodatkowych informacji, takich jak czas i temperatura.

• Jak zwiększyć wilgotność w pomieszczeniach?

  Najprostszą i najbardziej opłacalną metodą jest umieszczenie małych misek wypełnionych wodą na grzejnikach. Ciepło powoduje parowanie wody, co skutkuje wyższą wilgotnością. Jednakże, ponieważ działa to tylko bardzo lokalnie i przez krótki czas, chcąc uzyskiwać stały wzrost wilgotności, należy używać nawilżaczy.

• Jaka jest odpowiednia wilgotność w pomieszczeniach dla niemowląt?

  Idealna wilgotność dla niemowląt wynosi od 50 do 60 procent. Pamiętaj również, aby temperatura w pomieszczeniu była przyjemna i wynosiła około 21 stopni Celsjusza, a także aby zapewniony był dobry dopływ tlenu.

• Czy idealna wilgotność różni się w zależności od pory roku?

  Zasadniczo obowiązuje zasada: im niższe temperatury, tym niższa idealna wartość wilgotności. W związku z tym wilgotność powinna być nieco wyższa latem niż zimą.

• Co zrobić, aby zapobiec nadmiernej wilgotności powietrza w sypialni?

  Jako że sypialnia jest jednym z najchłodniejszych pomieszczeń w mieszkaniu czy domu, należy w tym miejscu stosunkowo szybko podejmować niezbędne działania: Zimne ściany zewnętrzne zapewniają idealne warunki dla rozwoju pleśni. Aby utrzymać bezpieczny poziom wilgotności, sprawdzaj jej poziom za pomocą higrometru, regularnie wietrz i używaj osuszacza.